Veranderingen in de overdrachts- en schenkbelasting

Er hebben belangrijke wetswijzingen plaatsgevonden per 1 januari 2023 met betrekking tot de vastgoedmarkt. De NVM Juridische Dienst heeft de belangrijkste wijzigingen op een rij gezet voor de woningmarkt en voor commercieel vastgoed.

Samengevat veranderd het volgende per 2023 in de overdrachts- en schenkbelasting:

• De overdrachtsbelasting wordt verhoogd van 8% naar 10,4% voor woningen die niet voldoen aan het hoofdverblijfcriterium.
• De woningwaardegrens bij de startersvrijstelling is op 1 januari 2023 met 10% verhoogd van € 400.000,- naar € 440.000,-.
• De eenmalige verhoogde vrijstelling voor de eigen woning (jubelton) is per 1 januari 2023 verlaagt tot € 28.947,- en zal per 1 januari 2024 volledig worden afgeschaft.
• De schenking voor de eigen woning kan daarnaast vanaf 2023 niet meer verspreid plaatsvinden.
• De leegwaarderatiotabel voor verhuurde woningen: verhoging naar 100 procent.

Onderstaand leest u de volledige uitleg per wetswijziging.

Overdrachtsbelasting

Verhoging algemene tarief
Uit het Belastingplan 2023 volgt dat de algemene overdrachtsbelasting per 1 januari 2023 wordt verhoogd van 8% naar 10,4%. Het verlaagde tarief van 2% voor de verkrijging van woningen die voldoen aan het hoofdverblijfcriterium blijft ongewijzigd. Dit geldt eveneens voor het tarief van 0% bij de startersvrijstelling.

Verkrijgt men een woning welke niet als hoofdverblijf dient, dan wordt deze verkrijging per 1 januari 2023 belast tegen 10,4 %. Dit tarief geldt ook voor overig vastgoed, tenzij er sprake is van een met BTW belaste levering.

Indexatie maximale woningwaarde bij de startersvrijstelling
Ook volgt uit het Belastingplan 2023 dat de woningwaardegrens bij de startersvrijstelling op 1 januari 2023 wordt verhoogd van €400.000 naar €440.000. Huizenkopers tussen 18 en 35 jaar betalen tot deze grens onder voorwaarden geen overdrachtsbelasting voor een woning. Wil men gebruik maken van de verhoging, dan moet het transport na 31 december 2022 plaatsvinden. Het moment van het ondertekenen van de koopovereenkomst is daarbij niet van belang.

Schenkbelasting

Tevens volgt uit het Belastingplan 2023 dat het kabinet de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning (ook wel de jubelton genoemd) per 1 januari 2023 verlaagt tot € 28.947 en deze per 1 januari 2024 volledig afschaft.

Verhoogde schenkingsvrijstelling
Op basis van de huidige regelgeving (2022) kan een persoon tussen de 18 en 40 jaar eenmaal in zijn of haar leven per schenker een beroep doen op een verhoogde schenkingsvrijstelling van maximaal € 106.671 te gebruiken voor een eigen woning. Deze vrijstelling geldt voor één kalenderjaar en is een verhoging van de jaarlijkse vrijstelling. De vrijstelling geldt zowel voor giften in de relatie ouder-kind als voor giften tussen derden.

Schenking eigen woning
De schenking voor de eigen woning kan daarnaast vanaf 2023 niet meer verspreid plaatsvinden. Ook zijn schenkingen die in 2022 gedaan worden, beperkt tot verspreiding over maximaal twee jaren. Concreet betekent dit dat bij een schenking in 2022 het onbenut gebleven deel van de vrijstelling van € 106.671 nog kan worden benut voor een schenking in 2023, maar niet meer voor een schenking in 2024. Wel blijft het mogelijk om schenkingen die in 2022 zijn ontvangen ten behoeve van de eigen woning apart te houden en uiterlijk in 2024 te besteden (mits aan de overige voorwaarden is voldaan).

Eenmalige schenking
Ouders kunnen er ook voor kiezen om hun kind eenmalig een bedrag van € 27.231 (bedrag 2022) belastingvrij te schenken. Dit bedrag mag het kind dan vrij besteden. In 2023 wordt de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning (jubelton) gelijk gesteld met het vrij te besteden schenkingsbedrag van 2023 (€ 28.947). Ouders kunnen dit bedrag schenken voor de eigen woning, óf voor vrije besteding. Beide schenkingstellingen benutten kan dus niet.

Omdat deze bedragen in 2023 zijn gelijkgesteld is dit onderscheid in de praktijk niet meer van belang, en kunnen ouders in 2023 dus in het totaal voor € 28.947 aan een kind schenken. 

Leegwaarderatio

Uit het Belastingplan 2023 volgt verder dat het kabinet de percentages van de leegwaarderatiotabel voor verhuurde woningen wil actualiseren om zo eerlijkere belasting te heffen op verhuurde woningen. De leegwaarderatio vermindert de waarde van verhuurde woningen voor box 3 van de inkomstenbelasting en de schenk- en erfbelasting, omdat verhuurde woningen soms minder waard zijn dan niet-verhuurde woningen.

De leegwaarderatio wordt per 1 januari 2023 aangepast. Wanneer de jaarlijkse huurprijs meer dan 5 procent van de WOZ-waarde bedraagt, wordt het percentage van de leegwaarderatio vanaf 2023 verhoogd naar 100 procent. Daarnaast wordt de toepassing van de leegwaarderatio bij tijdelijke huurcontracten uitgesloten en geldt bij verhuur aan gelieerde partijen (zoals familie) het hoogste percentage (100 procent), met als gevolg dat in deze situaties de leegwaarderatio de facto geen effect meer heeft. 

 

Benieuwd wat de wetswijzingingen voor uw eigen situatie betekenen? Wij informeren u hier graag over of brengen u in contact met de juiste adviseur.